Od instalacji elektrycznych wymaga się, aby były trwałe, estetyczne, funkcjonalne i bezpieczne dla użytkowników. Bezpieczeństwo ma znaczenie priorytetowe. W Polsce ciągle jeszcze na skutek porażenia prądem elektrycznym ginie znacznie więcej osób niż w krajach Europy
Mimo że niesprawne elektroinstalacje są przyczyną wielu pożarów, troska o bezpieczne użytkowanie urządzeń i instalacji elektrycznych wciąż pozostawia wiele do życzenia.
Jeśli z nieszczelnej instalacji cieknie woda, zwykle widać to gołym okiem i reakcja jest natychmiastowa. Gdy natomiast w starej instalacji elektrycznej nastąpi zwarcie i wystrzelą korki, nierzadko naprawia się ją za pomocą kawałka drutu lub folii aluminiowej wsuniętych w miejsce wkładki bezpiecznikowej i dalej użytkuje.
W razie uszkodzenia izolacji przewodów elektrycznych niebezpieczne napięcie może się pojawić w miejscach, w których nie należy się go spodziewać, na przykład na obudowie lodówki lub pralki. Może także dojść do silnego przegrzania przewodów, a w konsekwencji zapalenia się podłoża, na którym są ułożone.
Naprawianie drutem zużytych bezpieczników topikowych, tak zwane drutowanie, to najprostsza droga do porażenia prądem i wywołania pożaru. Przewody elektryczne są dostosowane do przepływu prądu o określonym natężeniu. Bezpiecznik z dobrze dobraną wkładką chroni instalację przed przeciążeniem (w nowych instalacjach jego funkcję pełni wyłącznik nadmiarowo prądowy ).
Przed wymianą instalacji elektrycznej często powstrzymuje nas perspektywa zniszczenia tynku na ścianach i sufitach, ponieważ stare przewody, nawet ułożone w rurkach pod tynkiem, nie zawsze da się łatwo usunąć. Zapieczona izolacja przewodów skutecznie to uniemożliwia.
Dostosowanie do nowych potrzeb i przepisów
Stare zniszczone instalacje elektryczne wymagają dostosowania do nowych potrzeb i przepisów. Przepisy wprowadzone w ostatnich latach są zgodne z normami obowiązującymi w Unii Europejskiej. Większość zawartych w nich zaleceń zmierza do zwiększenia bezpieczeństwa. Za modernizacją starych instalacji przemawia również wzrastająca liczba używanych odbiorników energii elektrycznej. Gdy remontuje się cały dom, sprawa jest prosta. Przy okazji robi się także nową instalację elektryczną. Gorzej, gdy trzeba wymienić wyłącznie instalację i zrobić to w taki sposób, by zniszczenia były jak najmniejsze.
Zakres zmian, które trzeba wprowadzić w instalacji, zależy od jej stanu technicznego.
Zgodnie z przepisami zmodernizowana instalacja elektryczna musi spełniać następujące warunki:
- złącze instalacji musi być dostępne dla dozoru i obsługi oraz umożliwiać odłączenie domu od sieci zasilającej;
- w instalacji muszą być oddzielne przewody ochronne i neutralne;
- muszą być zainstalowane wyłączniki nadmiarowoprądowe oraz różnicowoprądowe i inne środki ochrony przeciwporażeniowej, na przykład połączenia wyrównawcze;
- zabezpieczenia powinny być rozmieszczone zgodnie z zasadą selektywności (wybiórczości) polegającą na tym, że te o większej czułości znajdują się bliżej odbiorników,
- żyły przewodów o przekroju do 10 mm2 muszą być miedziane (przy większych przekrojach dopuszcza się także żyły aluminiowe);
- instalacja musi być wyposażona w urządzenia ochrony przeciwprzepięciowej.
Ponadto budynek powinien być wyposażony w zewnętrzną ochronę (instalację) odgromową, jeżeli taka potrzeba wynika z postanowień odpowiedniej normy.
