Co jest dla Ciebie najbardziej charakterystycznym znakiem jesieni? Ochłodzenie, opadające liście, a może burze? Tych ostatnich w okresie jesieni jest statystycznie najwięcej. Są one nieuniknionym lecz niebezpiecznym zjawiskiem na skutek wyładowań atmosferycznych, które za sprawą zmian klimatycznych przybierają na sile, niosąc za sobą zdecydowanie większe zagrożenie niż niegdyś. Warto postawić fundamentalne pytanie:
Skąd się biorą burze?
Jak już pewnie zauważyłeś PROSPERSKLEP zabiera Cię dziś na małą powtórkę lekcji geografii.
Zanim jednak poszukamy odpowiedzi na kluczowe pytanie, spróbujmy się zastanowić, kto po raz pierwszy zainteresował się zjawiskiem burzy? Okazuje się, iż pierwszym badaczem, który pozostawił po sobie dużą spuściznę na temat badań dotyczących elektrycznej natury piorunów w 1752 roku był Benjamin Frankiln. Uczony podjął się eksperymentu, polegającego na puszczaniu latawca podczas burzy, przyczepiwszy do niego kluczyk wykonany z żelaza, zaś klucz przyczepiony był przy użyciu nici z jedwabiu.
W czasie padającego deszczu, jedwab stał się przewodnikiem prądu, a na kluczu pojawiały się dobrze widoczne iskry. Już po tym prostym doświadczeniu, teoretyk wysnuł wniosek, iż piorun jest wynikiem powstających wyładowań elektrycznych – mimo trafnego wniosku przez blisko 150 lat, wiedza dotycząca burz pozostawała w martwym punkcie.
Współcześnie nt. wyładowań atmosferycznych, zgromadzono pokaźny materiał badawczy – czymś zupełnie oczywistym obecnie wydaje się fakt, iż ładunki elektryczne znajdujące się w powietrzu, powstają za sprawą elektryzowania zachodzącego w procesie indukcji bądź pocierania. Aby mogła powstać błyskawica uprzednio muszą pojawić się tzw. chmury burzowe, które z kolei są wynikiem zderzenia się zróżnicowanych mas powietrza (ciepłych i zimnych).
W wyniku zderzenia się mas powietrza, powstają tzw. Cumulonimbusy. Stanowią one dużą istotę z punktu widzenia podjętego przez nas zagadnienia – bowiem u ich szczytu, tworzą się kryształki lodu o mikroskopijnej wielkości, zaś krople wody skumulowane w chmurach wędrują do góry, a temperatura kropel wodnych spada do ok.- 200C, zamieniając się w tzw. krupy. Co się dzieje w dalszej fazie procesu? Następnie najczęściej krupy stykają się z kroplami lodu, zyskując na swojej powierzchni ujemny ładunek elektryczny, w tym samym momencie kryształki lodu otrzymują ładunek dodatni. Dowiedziono, iż potencjalna różnica między jednym, a drugim ładunkiem może sięgać nawet 100 mln V.
Według najnowszych badań, częstym następstwem opisanego wyżej zdarzenia są tzw. wyładowania pilotujące, za ich przebieg odpowiadają wysokoenergetyczne cząsteczki promieniowania kosmicznego – tuż po zetknięciu się z cząstkami atomów, będących naturalnym składnikiem powietrza atmosferycznego, tworzą kaskady cząstek wtórnych na wzór reakcji łańcuchowych. W konsekwencji powstania cząstek wtórnych, uzyskiwane są strumienie elektronów, wywołując jonizację powietrza, a także zmniejszenie oporu elektrycznego.
Czy wiesz, że…?
Co roku uwzględniając szacunki globalne na świecie jest ok. 16 000 000 burz w skali roku, a energia uwalniana w czasie wyładowania, może zawierać aż 120kg trotylu – natomiast średnia temperatura wewnątrz błyskawicy oscyluje w granicach 20 0000C?
Nietrudno się domyślić, iż jest to bardzo niebezpieczne zjawisko dla sieci elektroenergetycznej, jak i osprzętu podłączonego do zasilania. Jednym ze sposobów ochrony przed skutkami przepięć jest instalacja odgromienia, a także doposażenie instalacji elektrycznej w ograniczniki przepięć. W ofercie PROSPERSKLEP hurtownia „PROSPER” Sosnowiec, systematycznie rozszerza gamę dostępnych ograniczników przepięciowych.
